Su, konutlarınıza zarar veren en önemli faktörlerden birisidir. Konutlarımızı ve konforumuzu tehdit eden sulardan korunmak için yapılan işlemlere su yalıtımı uygulamaları denir.
Konutlarınıza nüfuz eden su, taşıyıcı kısımlarda yer alan demirlerin paslanmasına ve taşıma kapasitesinin düşmesine yol açar. Su, betonun çürümesine ve çatlamasına neden olmaktadır. Su yalıtımı uygulamaları güvenli konutlar ile birlikte bakteri ve küf oluşumu engellenmiş, sağlıklı ve konforlu ortamlara sahip olmamızı da sağlamaktadır.
Su yalıtımı uygulamaları suyun sızma ihitmali olan alanlarda gerçekleştirilmektedir. Bunlar; toprak ile temas eden duvarlar, temeller ve zemine oturan döşemeler, suyun yapı dışında birikebileceği ya da suyun basabileceği seviyenin altındaki dış duvarlar, balkonlar, teras ve eğimli çatılar ile banyo,lavabo gibi ıslak hacimli alanlar olarak sıralanabilmektedir. Su yalıtımının bir diğer uygulama alanı da suyun içerisinde kalmasını istediğimiz su deposu, suni gölet ve havuz gibi yapı alanlarıdır.
Su izolasyonu uygulamalarında polimer bitümlü ya da sentetik örtüler ve sürme su yalıtım malzemeleri kullanılmaktadır. Yalıtım uygulamaları ile konutlarınıza nüfuz edemeyen su, süzgeçler ve yağmur suyu drenaj boruları ile yapıdan uzaklaştırılmaktadır.
KAPİLER SU
Kapilerite kılcallık etkisidir. Yüzey gerilimi dar kılcal tüplerde sıvıların yükselme ve alçalması olayıdır. Kılcallık bir sıvının çok ince borularda veya küçük gözenekli ortamlarda hareketidir. Kapilarite katı ve sıvı iki farklı malzeme içerisindeki moleküler arası çekimin sonucunda gerçekleşir. Burada kohezyon ve adhezyon kuvveti etkilidir. Su moleküllerini bir arada tutan kohezyon ve katı ortama tutunarak ilerlemesini sağlayan adhezyon kuvvetleri, kapilaritenin mekanizmasını açıklamaktadır.
POZİTİF BASINÇ
Su, iki farklı halde bulunur. Bunlar dinamik ve statik hallerdir. Suyun bir yerden başka bir yere taşınımı sırasındaki hali dinamik haldir ve hidrofinamik denilen denilen hidroliğin bir alt bilim dalınca incelenir. Hidrostatik ise bir diğer alt birim dalı olup durağan halde bekleyen suyun davrnışıyla ilgilenir. Su yalıtımı kapsamında en çok karşılaşılan hal de durağan veya statik haldir. Bir sıvı durağan halde iken basıncı ve yoğunluğu bilinmesi gereken en önemli iki özelliktir.
Binalara uygulanacak olan su yalıtımının yapı ile su arasında yer alması ve suyun yapı ile buluşmasını engellemesi en doğru çözümdür. Bu şekilde yapılan su yalıtımına pozitif su basıncına karşı yapılmış yalıtım denilmektedir.
NEGATİF BASINÇ
Yapının su ile yalıtım arasında bulunması durumunda su basıncının negatif su basıncı olarak adlandırılması söz konusudur. Negatif su basıncına karşı yapılan yalıtım yapı kullanıcılarını korumakta fakat yapıyı korumamaktadır. Bodrum kat gibi yer altında kalan kısımların bina içerisinden yapılan su yalıtımı sonucunda yapının suyu kolaylıkla bünyesinden atamamasına bağlı olarak kuruma süresi uzamaktadır. Bu durum korozyon gibi yapı malzemelerinin bozulmasını hızlandırmaktadır.
Genellikle yalıtımsız olarak tamamlanmış ya da yalıtımı doğru yapılmamış ve yapı dışından tekrar yalıtımın yapılamayacağı durumlarda uygulanmaktadır. temel bohçalaması yapılmamış binalar, su yalıtımı yapılmamış bodrum katlar, sığınaklar bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Yapıların uzun ömürlü olabilmesi, sağlıklı konforlu ve güvenli bir ortam sağlayabilmesi için iç ve dış etkenlere karşı doğru bir şekilde korunması gerekmektedir. Söz konusu bu iç ve dış etkenlerden korunabilmenin en etkin yolu da yalıtımdır. Bir uzmanlık dalı olan yalıtımın ana unsurları “doğru detay” , “nitelikli malzeme” , “ sağlıklı uygulama” dır.
Yapılarda su yalıtımı, suyun hangi şiddette, hangi halde ve nereden gelirse gelsin yapı kabuğundan içeri girerek yapı elemanlarına dolayısıyla da yapıya zarar vermesini önlemek için yapılır. Suyun yapılarda sıvı veya gaz halinde bulunması yıpranmaların ve zararlı etkilerin en önemli nedenidir.
Su yapıya çeşitli şiddetlerde çeşitli yollardan girebilir :
Cepheden Sızma Yoluyla Rutubet: Sağlıklı bir sıva katı üzerine uygulanan bir boyadan beş ile on kat daha kalın olan dış cephe kaplamaları, yağmur nedeniyle cepheye vuran suyun içeri sızmasını engeller.
Yoğuşma Yoluyla Rutubet: Dış cephe ısı yalıtım sistemi iç cephe duvarlarının yüzey sıcaklığını yükselterek yoğuşmanın oluşmasını önler. Düzenli havalandırma yapılması ise bağıl nem oranını düşüreceği için yoğuşmanın ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.
Kılcal Su Yürümesi Yoluyla Rutubet: Koruma sıvası, yapısındaki kanallar yardımıyla suyun buharlaşmasını kolaylaştırarak, yüzeyde rutubet lekelerinin oluşmasını önler. Bu kanallar aynı zamanda, tuzları bünyesinde saklayarak bunların genleşip sıvayı çatlatmalarını engeller.
Zeminden Sızan Su Yoluyla Rutubet: Su yalıtım sistemleri, suyun duvardan geçişine engel olur. Bu tür yalıtım sistemleri öncelikle dışarıdan, su tarafından uygulanmalı, ancak sızıntı veya eski binaların rehabilitasyonunda, su yalıtımı içeriden uygulanmalıdır.
Basınçlı Su Yoluyla: Yapıya sürekli ve belli bir hidrostatik basınç yapan suları kapsar. Metre cinsinden su sütunu yüksekliği ile ifade edilen su durumu (kg/m2) olarak basınç yapar.Basınçlı suya karşı yalıtımın detaylandırılması su basıncına ve yapının yalıtım üzerine yapacağı sıkışma basıncı faktörüne göre yapılır.
10 Soruda Su Yalıtımı
1- Su yalıtımı nedir? Yapılarımıza zarar veren en önemli faktörlerden biri de sudur. Yapılarımız; yağmur, kar, toprağın nemi, yapının inşa edildiği zemindeki yeraltı suyu gibi dış kaynaklı su ile banyo ve tuvalette kullanılan iç kaynaklı suya maruz kalır. Yapımızı ve konforumuzu tehdit eden sudan korunmak için yapılan işlemlere su yalıtımı denir.
2- Su yalıtımının faydaları nelerdir? Binalarımıza nüfuz eden su, yapımızın taşıyıcı kısımlarında yer alan demirlerin paslanmasına ve taşıma kapasitesinin düşmesine yol açar. Su, betonun çürümesine ve çatlamasına neden olur. Su yalıtımı uygulaması, binanın güvenliğini sağlamasının yanı sıra bakteri ve küf oluşmasını, suyun çatılarımızdan veya tavanlarımızdan damlamasını önleyerek sağlıklı ve konforlu ortamlar sağlar.
3- Su yalıtımı nerelere uygulanır? Su yalıtımı, yapılarımıza suyun girebileceği alanlara yapılır. Bunlar; toprak ile temas eden duvarlar,temeller ve zemine oturan döşemeler, suyun yapı dışında birikebileceği veya suyun basabileceği seviyenin altındaki dış duvarlar, balkonlar, teras ve eğimli çatılar ile banyo, lavabo, wc gibi ıslak hacimlerdir. Su yalıtımının bir diğer uygulama alanı da suyun içerisinde kalmasını istediğimiz su deposu, suni gölet ve havuz gibi yapılardır.
4- Su yalıtımı nasıl yapılır? Su yalıtımı, yapılarımızda suyun girebileceği temel, çatı gibi yerlere su geçirmeyen malzemelerin uygulanmasıyla yapılır. Uygulamalarda; polimer bitümlü örtüler, sentetik örtüler ve sürme su yalıtım malzemeleri kullanılır. Yalıtım uygulamasıyla binaya nüfuz edemeyen su; süzgeçler ve yağmur suyu drenaj (tahliye) boruları ile yapıdan uzaklaştırılır.
5- Su yalıtımının maliyeti nedir? Su yalıtımının inşaat aşamasındaki maliyeti, bina maliyetinin yaklaşık %3 civarındadır. Sonradan yapılacak su yalıtımı uygulamaları hafriyat ve drenaj (tahliye) gibi ilave uygulamalar gerektireceğinden daha pahalı ve zahmetli olacaktır. Binalarda göz önünde bulundurulması gereken en önemli unsur dayanıklılıktır. Buna bağlı olarak su yalıtımının sağladığı yarar, maliyetten daha önemlidir.
6- Su yalıtımı ne kadar sürede yapılır? Su yalıtımının en ekonomik ve sağlıklı uygulaması inşaat sırasında yapılmasıdır. İnşaat süresini en fazla birkaç gün uzatan bu uygulamalarda yapının temeli ve çatısının su geçirmemesi sağlanır.Halen kullanılan binalarda gerçekleştirilecek su yalıtımı ise uygulama yöntemine göre birkaç gün gibi kısa bir sürede bitirilmektedir.
7- Su yalıtımı binanın dayanıklılığını nasıl korur? Su yalıtımı, zemin üstündeki yapı elemanlarını yağışın zararlarından; zemin altındaki kısımlarını ise zemin suyu ve rutubetinin zararlı etkilerinden korur. Böylece yapı, başlangıç aşamasında tasarlandığı taşıma kapasitesini zamanla kaybetmez. Türkiye’nin deprem ülkesi olması, binalarda su yalıtımı uygulamalarının önemini bir kat daha artırmaktadır.
8- Su yalıtımının ülkeye getireceği kazançlar nelerdir?Binaların suyun zararlı etkilerinden korunması su yalıtımı ile mümkün olduğundan uzun ömürlü ve dayanıklı yapılar elde edilir. Böylece depremlerde can ve mal kaybının azalması sağlanır. Su yalıtımı, suyun odalarımıza damlamasını engelleyerek konforlu yapıların elde edilmesini sağlarken bakteri, küf vb. organizmaların oluşmasını da önler.Dolayısıyla önemli bir yatırım aracı olan yapılarımızın ömrü uzar, bakım masrafları azalır.
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
YANLIŞ: Binamızın zemini su almıyor, bu yüzden temeline su yalıtımı yaptırmaya gerek yok.
DOĞRU: Zeminde olmasa bile, toprak rutubeti ve yerüstü suları zamanla temelde korozyona (paslanma) neden olabilir. Bu nedenle temel ve perde duvarlara su yalıtımı yapılması gereklidir.
YANLIŞ: Evimiz teras çatısından su alıyor. Seramik kaplama yaptırarak çözebileceğimizi söylediler.
DOĞRU: Seramik, kaplama malzemesidir, yalıtım malzemesi değildir. Su problemi için yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır.
YANLIŞ: Çatı katında oturuyorum. Sadece dairemin bulunduğu tarafta su yalıtımı yaptırmak istiyorum.
DOĞRU: Su yalıtımı çatının tümüne uygulanmalıdır. Su yalıtımı yapılmayan yerden yalıtım yapılmış alana su girebileceği için tüm çatının su yalıtımının yapılması gerekir.
YANLIŞ: Depremde binaların yıkılma nedeni sadece eksik malzeme kullanımından kaynaklanmaktadır.
DOĞRU: Depremde binaların yıkılma nedenlerinden biri de su yalıtımı olmayan yapıların taşıyıcı kısımlarının suya maruz kalarak zayıflamasıdır.
YANLIŞ: Su yalıtımını kendi başıma ya da tanıdık ustalar vasıtasıyla uygulayabilirim.
DOĞRU: Binanız mutlaka uzmanlar tarafından incelenmeli ve sorununuzun çözümüne yönelik su yalıtımı uygulamaları, konusunda bilgi birikimi olan yalıtım firmalarınca yapılmalıdır.